هەواڵ

دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا کاتی ئازادکردنی ئۆجەلانی دیاریکرد

Mic
2025-09-07


دوای 26ساڵ و حەت مانگ لە دەستگیرکردنی، ئێستا عەبدوڵا ئۆجەلان لە دورگەی ئیمراڵییەوە نەخشەی داهاتووی تورکیا دادەڕێژێتەوە، هەرچەندە ئەو پرسی ئازادکردنی خۆی بەستووەتەوە بە پرسی ئازادی گەلی تورکیاوە، بەڵام دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا داوای ئازادکردنی ئۆجەلان دەکات لە کۆتایی مانگی ئەیلولدا.

 کاتێک رۆژی 15ـى شوباتی 1999، عەبدوڵا ئۆجەلان، رێبەریئەوکاتی پەکەکە لە کینیا دەستگیرکرد، رەنگە بە خەیاڵی کەسدا نەهاتبێت، کە رۆژێک نەک چارەنوسی دۆزی کورد، بەڵکو چارەنوسی پرۆسەی سیاسی و سیستەمی حکومڕانی لە تورکیا دەکەوێتە دەست ئۆجەلان، کە زیاتر لە سێیەکی تەمەنی لە زیندانی تورکیا بەسەربردووە.

مانگی شوباتی ئەمساڵ کۆنسەی بەڕێوەبەری کەجەکە، سەرکەوتنی پرۆسەی ئاشتی بەستەوە بە ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلانەوە، ئەو جەختکردنەوەی کەجەکە کاردانەوەی بەدوای خۆیدا هێناو وایکرد، خودی ئۆجەلان لەسەر ئەو پرسە پەیامێک بڵاوبکاتەوە.

رۆژی 2ـى تەموز، عەبدوڵا ئۆجەلان،  باسی ئازادیی خۆی کرد و وتی: من هیچ کاتێک ئازادیی کەسیی خۆمم بە پرسێکی جیاواز و سەربەخۆ لە ئازدایی کۆمەڵگە نەبینیوە، هەمیشەش بەرگریم لەوە کردووە، بەبێ بنیادنانی ئازادیی کۆمەڵگە، ئازادیی تاکەکەسیی مانای راستەقینەی خۆی نادۆزێتەوە.

لەئێستادا پرسی ئازادکردنی ئۆجەلان هاوکات لەگەڵ هەنگاوەکانی بەرەوپێشچوونی پرۆسەی ئاشتیدا چووتە قۆناغێکی نوێوە، دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا، وادەی کۆتایی ئەم مانگەی بۆ تورکیا دیاریکردوە بۆ جێبەجێکردنی "مافی هیوا" بۆ ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلان، تاکو بتوانێت سەر لەنوێ ژیانی ئاسایی لەدەرەوەی زیندان دەسپێبکاتەوە.

کۆتایی ساڵی رابردوو، دەوڵەت باخچەلی، سەرۆکی مەهەپە دوایکرد عەبدوڵا ئۆجەلان بچێتە پەرلەمان و پەکەکە  هەڵبوەشێنێتەوە، بەڵێنیدا، کە ئەگەر ئۆجەلان پەکەکە هەڵوەشێنێتەوە، ئەوانیش ئازادی دەکەن، بەڵام تا ئێستا ئۆجەلان ئازاد نەکراوە.

پرسی ئازادکردنی ئۆجەلان لەکاتێکدایە، نوعمان كورتولموش سەرۆكی پەرلەمانی توركیا پێنج كەس لە كۆمیسیۆنی برایەتی و دیموکراسی كە بۆ چارەسەری كێشەی كورد دروستكراو، ڕادەسپێرێت بۆ ئەوەی سەردانی زیندانی ئیمڕاڵی بكەن و لەگەڵ ئۆجەلان كۆببنەوە.

هەرچەندە ئازادکردنی عەبدوڵا ئۆجەلان خواستی کود و ئازادیخوازانە، بەڵام خودی ئۆجەلان پێیوایە، زیندان نەیتوانیوە رێگەبگرێت لە هەوڵەکانی بۆ سەرخستنی پرۆسەی ئاشتی و تەنانەت، دڵنیایی بە پەکەکە و گەلی کوردداوە، کە بەرپرسیارێتی قۆناغەکە لە ئەستۆ دەگرێت.

More News

Most Popular

هەواڵ

هەرێم و بەغدا رێکنەکەون چارەنوسی مووچە دەکەوێتە دەست دادگای فیداراڵی

Mic
2025-09-08


لە ئەگەری رێکنەکەوتنی هەرێم و بەغدا لەسەر رادەستکردنی نەوت و داهاتی نانەوتی، ئەوا سەرۆک وەزیرانی عێراق بۆ یەکلاییکردنەوەی کێشەکان پەنادەباتە بەر دادگای فیدراڵی، دۆسیەکەیش بچێتە دادگای فیدراڵی یەکلاییکردنەوەی وا بە ئاسانی نابێت و کاتی زۆری پێویستە، بۆیە مووچەی شەش مانگی هەرێم دەکەوێتە مەترسییەوە.


حکومەتی عێراق رێککەوتنی کۆتایی و بێ پێچوپەنای لەگەڵ هەرێم دەوێت و حکومەتی هەرێمیش دەڵێت بەزیادەوە داواکارییەکانی بەغدامان جێبەجێکردووە، بەڵام لەسەر پرسی رادەستکردنی نەوت و داهاتی ناوخۆ تائێستا رێکنەکەوتوون و هەردولایش یەکتری تۆمەتباردەکەنن.

هەفتەی رابردوو، محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بە بەرپرسانی هەرێمی راگەیاندبوو،  ئەگەر هەرێم و بەغدا نەگەن بە رێککەوت، کرۆکی کێشەکان دەخاتە بەردەم دادگای فیدراڵی بۆ یەکلاییکردنەوەی.

سبەینێ کۆبونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بەڕێوەدەچێت، لە کۆبونەوەکەدا کۆنوسی کۆبونەوەکانی شاندی هەرێم و بەغدا دەخرێتەڕوو، خاڵە کۆک و ناکۆکەکان جیاکراونەتەوە، لەئەگەری رەتکردنەوەی لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانەوە، ئەوا دۆسیەکە رەوانەی دادگای فیدراڵی دەکرێت.

لەگەڵ ئەوەی پێشتر دادگای فیدراڵی لە بەرژەوەندی هەرێم بڕیاریدا بە ناچارکردنی بەغدا بە ناردنی مووچەی هەرێم و بە بانکیکردنی مووچەی مووچەخۆران، لەگەڵ پابەندکردبوونی هەرێم بەو ئەرکانەی لەسەریەتی، بەڵام پێناچێت ئەمجارە دۆخەکە لە قازانجی هەرێم بێت.

کاروان یاروەیس، بڕیاردەرى فراکسیۆنى یەکێتى لە پەرلەمانی عێراق بە میدیای فەرمی حزبەکەی راگەیاندووە، سبەینێ ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق کۆدەبێتەوە، هاوکات دوا مۆڵەتیشە بۆ رێککەوتنی هەولێر و بەغدا لەسەر پرسی رادەستکردنی داهاتی نانەوتی و هەناردەکردنەوەی نەوت.

بەوتەی ئەو پەرلەمانتارە، بەشێکی هۆکاری رێکنەکەوتنەکە ئەوەیە حکومەتی هەرێم و فیدراڵ لێکدانەوەی جیاوازییان هەیە بۆ داهاتی نانەوتی، بەجۆرێک حکومەتی هەرێم پێی وایە دەبێت لە ٪50ی داهاتی نانەوتی فیدراڵی رادەست بکات، لەبەرامبەریشدا حکومەتی عیراق پێی وایە پێویستە لە ٪50ی کۆی داهاتی نانەوتی بداتە عێراق، لەکاتێکدا یاسای بەڕێوەبردنی دارایی لە ماددەی 29 دا و یاسای بودجە لە مادەی 11 و 12دا روونیکردووەتەوە، کە پێویستە هەرێم چۆن داهاتی نانەوتی تەسلیم بکات.

ئەو پەرلەمانتارە وتیشی: بەشێکی تر لەکێشەکان پرسی هەناردەکردنەوەی نەوتە، کە پەیوەندی بە کۆمپانیاکانەوە هەیە، چونکە پێشتر لەگەڵ هەرێمدا گرێبەستیان هەبووە و لەئێستاشدا داوا دەکەن، گرێبەستێکی نوێ لەگەڵ بەغدا و هەرێم بکەن و لەژێر هەندێک فشاردا عیراقیش بەمە رازی بووە، ئەوەی ماوەتەوە شێوەی رێککەوتنەکە و نوسینەوەی رەشنوسەکەیە.

رێکنەکەوتنی هەرێم و بەغدا لەکاتێکدایە، مووچەخۆرانی هەرێم ممووچەی مانگەکانی 7 و 8یان وەرنەگرتووە و لە چارەنوسی مووچەی شەش مانگی ئەمساڵ دڵنیانین.

کاروان یاروەیس ترسی خۆی لە چوونی دۆسیەکە بۆ دادگای فیدراڵی نەشاردەوە و وتی: هیوادارین تا سبەینێ کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا لەنێوان خۆیاندا چارەسەربکرێن و بگەنە رێککەوتن، چونکە ئەگەر وانەبێت دەنێردرێتە دادگای فیدراڵی و ئەمەش خەڵکی هەرێمی کوردستان لێی زەرەرمەند دەبن بەوپێیەی کاتێکی زۆری پێدەچێت و رێککاری خۆی هەیە.