هەواڵ

مەترسییەکانی بە قەزابوونی قەرەتەپە لایەنە کوردییەکان یەکدەخات

دوای ئەوەی ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بڕیاری بە قەزابوونی ناحەی قەرەتەپەی دەرکرد، لایەنە کوردییەکان بە توندی دژی بڕیارەکە وەستاونەتەوە، جەختدەکەنەوە، بڕیارەکە هەوڵێکە بۆ تێکدانی دیمۆگرافیای ناوچەکە و هەروەها، بڕیارەکە پێچەوانەی مادەی 140ـى دەستورە.

ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بەکۆی دەنگ، بڕیاری بە قەزابوونی ناحیەی قەرەتەپەی پەسەندکرد، کە ناحیەیەکی سەر بە قەزای خانەقین بوو، بەپێی بڕیارەکە، جگەلەوەی قەرەتەپە لە خانەقین دادەبڕێت، ناحیەکانی کۆکس و جەبارە لە کفری دادەبڕێت و دەخرێنە سەر قەزا تازەکە.

بڕیارەکە نیگەرانی لایەنە کوردییەکانی لێکەوتووەتەوە و و پێیانوایە، بڕیارەکە هەوڵێکە بۆ تێکدانی دیمۆگرافیای ناوچەکە و پێچەوانەی مادەی 140ـى دەستورە.

بۆ رەتکردنەوەی بڕیارەکە، ئەمڕۆ سەرجەم لایەنە کوردییەکان لە خانەقین کۆدەبنەوە، بە وتەی شێرکۆ میروەیس، لێپرسراوی مەڵبەندی یەکێتی لە خانەقین لە کۆبونەوەکەدا، بڕیارێکی بەکۆمەڵ دەدەن بۆ رەتکردنەوەی ئەو ستەمەی لە کورد دەکرێت .

لێپرسراوی مەڵبەندی یەکێتی لە خانەقین وتیشی: پێشێلکارییەکە مەترسییە لەسەر هەموو کوردستان و ئایندەی کورد لە ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی کوردستان.

ئەوس مەهداوی، نوێنەری یەکێتی لە ئەنجومەنی پارێزگای دیالە رایگەیاند، ناحیەی قەرەتەپە هێشتا تایبەتمەندیی بەقەزابوونی تێدانییە، ژمارەی دانیشتووانەکەشی لە 400 هەزار تێپەڕ ناکات، تاوەکو بێتە قەزا، بەڵام وەزیری پلاندانان، وەک کارێکی سیاسی ئەوەی کردووە، چونکە ئەوەی ئێستا بەڕێوەبەری ناحیەکەیە لە رووی سیاسییەوە سەر بە ئەوە، ئەو کارەش بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن بەکاردەهێنێت.

هەواڵ

قوباد تاڵەبانی بۆ مایک میدیا: داهاتی نەوتی و نانەوتیی هەرێم بەشی دابینکردنی موچە ناکات

ئەمرۆ، قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ دامەزراوەی مایک میدیا، چەندین زانیاریی گرنگی لەبارەی چارەنوسی موچەی موچەخۆران، پرسی نەوت و چەندین بابەتی دیکە خستەڕوو.

قوباد تاڵەبانی، وتی: پرسی نێوان هەرێم و بەغداد ئاڵۆزە، پێشتر رێکەوتبوین لەسەر چەندین بابەت کە پرسی موچە یەکلابوبێتەوە و بۆ چەند مانگێک موچەکە وەردەگیرا و گرفتەکان کەمبوبونەوە، بەڵام ئەمجارە پرسی نەوت هاتووەتە پێشەوە.

تاڵەبانی ئاماژەی بەوەکرد، ئەوەی کە پرۆسەکەی ئاڵۆزکردووە، تێڕوانینی جیاوازە لەسەر دەستوری عێراق، پرسی نەوت، داهاتی نا نەوتی، بابەتی نێوان کۆمپانیاکانی نەوت و حکومەتی فیدراڵی، ئەم سێ پرسە لە بەغداد ئێستا گفتوگۆی لەسەر دەکرێت، بۆ دەستنیشانکردنی چارەسەری پێویست بۆ پرسی هەناردەکردنەوەی نەوت و بڕەکەی، پرسی داهاتە نانەوتییەکان، رێککەوتنی نێوان کۆمپانیاکانی نەوت و حکومەتی عێراقی.

جەختی لەوەکردەوە: ئێمە (هەولێر و بەغداد) هەر دەبێت رێکبکەوین کۆڵنادەین، هەر رێکدەکەوین، بەدیلی نیییە رێکەوتن، شتێک نییە ناوی رێکنەکەوتن بیت، بەڵام پرۆسەکە ئاڵۆزە و شەڕەکان قورسن، بەو داواکارییانەی حکومەتی فیدراڵی داوای دەکات لە ئێمە، کەمکردنەوەی دەسەڵاتە دەستورییەکانی هەرێمی کوردستان و بچوککردنەوەی قەوارەی هەرێمی کوردستانە.

هەروەها وتی: ئەگەر ئەوەی ئێستا لەسەر میزە، هەرێمی کوردستان پەسەندی بکات، مەترسیدارە و هەنگاوێکی خراپە بۆ بچوککردنەوەی هەیبەتی هەرێمی کوردستان و بچوککردنەوەی دەسەڵاتە دەستورییەکانی هەرێمی کوردستان و لێدانە لە قەوارەی هەرێمی کوردستان.

باسی ئەوەشیکرد: ئێمە دەمانەوێت بگەینە رێکەوتنێک، درێژخایەن بێت و قابیلی جێبەجێکردن بێت، ئەوە نەبێت کە سبەی بێن و گۆڕانکارییەکی دیکەی تێدا بکەن، هەنگاو بە هەنگاو، چونکە سەرەتا بە موچە دەستی پێکرد، ئێستا چووە بۆ نەوت و سبەی دەچێت بۆ فڕۆکەخانە و دوو سبەی دەچێت بۆ دەروازە سنورییەکان و سێسبەی دەچێت بۆ داهاتە ناوخۆییەکان و دوایی هەڵدەستین دەبینین هەرێمی کوردستان نەماوە.

ئەوەی ئێستا بەغداد خستویەتیەڕوو، نەهێشتنی شتێکە بەناوی هەرێمی کوردستان، ئەوەی ئێمە داوامانکردووە، داوای شتێک دەکەین کە بگەینە رێکەوتنێکی هاوبەش، کە ئێستا کۆبوونەوەکان چڕکراونەتەوە، دەمانەوێت کۆبوونەوەکان بگەنە ئاستێک کە من ئێستاش گەشبینم کە دەگەینە رێککەوتن و هەوڵەکانمان لەپێناوی رێککەوتنە، بەدیلی رێککەوتن هەر رێککەوتنە.

لە بەشێکی دیکەی چاوپێکەوتنەکەدا، قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، جەخت لەوە دەکاتەوە کە خەرجییەکانی حکومەتی هەرێم (بودجەی وەبەرهێنان و کارپێکردن) لە ئاستیکدایە کە ناتوانریت بە داهاتی نەوتی و نانەوتیی موچە دەستەبەر بکرێت.

لێرە کۆی چاوپێکەوتنەکە ببینە: