تەندروستی

میلاتۆنین بۆ خەو ئایا کاریگەری هەیە؟

میلاتۆنین بە شێوەیەکی سروشتی لە لەشدا دەردرێت، هۆرمۆنێکە یارمەتی خەوتن نادات ڕاستەوخۆ کاتێک لەش دەرئەدات، بەڵکو کاتێک لە ئێواران دەردەدرێت، جەستەت دەخاتە حاڵەتێکی ئارام و ئیسراحەت، لێرەدا زیاتر باس لە... میلاتۆنین بۆ خەو:

میلاتۆنین بۆ خەو: ئایا کاریگەرە؟
زۆر کەس خەوتنیان سەختە، یان بۆ ماوەیەکی زۆر لەسەر جێگا بەئاگا دەمێننەوە بەبێ ئەوەی بخەون، هەر لەبەر ئەمەشە ڕەنگە میلاتۆنین یەکێک بێت لە چارەسەرە یارمەتیدەرەکان بۆ ئەو کەسانەی بەدەست کەمخەویەوە دەناڵێنن، بەو پێیەی دەرکەوتووە کە ڕۆڵی هەیە لە دروستکردنیدا کەسەکە خێراتر دەخەوێت.

هەروەها کاریگەرە بۆ ئەو کەسانەی کە کێشەی خەویان هەیە کە پەیوەندی بە تێکچوونی دواکەوتنی خەو و بەئاگابوونەوە هەیە کە تیایدا خشتەی خەو چەند کاتژمێرێک لە ئاساییەوە دوورە، هەروەها دەرکەوتووە کە کاریگەری هەیە لە تێکچوونی خەو کە پەیوەندی بە جێتەوە هەیە.

لێرەدا گرینگترین شتەکانی لێکۆڵینەوەکان لەسەر ئەم بابەتە دەخەینەڕوو:

توێژینەوەکان دەریانخستووە کە بڕێکی کەم لە میلاتۆنین پێش خەوتن دەتوانێت یارمەتی ئەو کەسانە بدات کە تووشی نەخۆشی خەو و بەئاگابوونەوە بوون زووتر لەوەی کە دەیانەوێت کاتی خەوتنیان بجوڵێنن بەبێ ئەوەی زۆر درەنگ بکەون.
لە توێژینەوەیەکی بچووکدا دەرکەوتووە کە تەواوکەری میلاتۆنین دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە ڕێکخستنی خولی خەو و بەئاگابوونەوە و باشترکردنی کوالێتی خەو لەو کەسانەی کە تووشی تێکچوونی خەو دەبن کە پەیوەندییان بە گەشتە دوورەکانەوە هەیە.
هەندێک لە شارەزایان بۆیان دەرکەوتووە کە میلاتۆنین بۆ خەو لەوانەیە یارمەتیدەر بێت بۆ ئەو کەسانەی کە تووشی کەمخەوی بوون، حاڵەتێکی درێژخایەن کە مرۆڤ بە سەختی لە ڕادەبەدەر دەخەوێت یان بۆ ماوەیەکی زۆر لە خەودا بمێنێتەوە.
ئایا هەموو کەسێک دەتوانێت میلاتۆنین بەکاربهێنێت؟
گەورەساڵانی سەروو تەمەنی 55 ساڵ یان زیاتر دەتوانن تەواوکەری میلاتۆنین بخۆن بۆ یارمەتیدانی کێشەکانی خەویان، بەڵام ئەوانەی تەمەنیان لە خوار 55 ساڵەوەیە پێویستە پێش خواردنی ڕاوێژ بە پزیشک بکەن.

بەڵام هەندێک گروپ هەن کە نابێت بەکاری بهێنن مەگەر ڕاوێژ بە پزیشک نەکەن و ئەوانیش بەم شێوەیەن:

حەساسیەت بە هەندێک دەرمان، یان حەساسیەتی پێشوو بە میلاتۆنین.
هەبوونی کێشەی جگەر یان گورچیلە.
تووشبوون بە نەخۆشی، وەک: ئیسکەلەرۆسیس، لوپوس، هەوکردنی جومگەی ڕۆماتیزم، یان هەر نەخۆشییەکی تری بەرگری
ژەمی میلاتۆنین بۆ خەو
یەک ژەمی دیاریکراو بۆ میلاتۆنین نییە، بەڵام ژەمی ئاسایی بۆ گەورەکان بە 1-5 میلیگرام مەزەندە دەکرێت، لەگەڵ پێویستی ڕاوێژکردن بە پزیشک بۆ ئەوەی بەرکەوتنی ژەمە زۆرەکان و کاریگەرییە لاوەکییەکانی.

بەزۆری ژەمە دەرمانەکە یەک بۆ دوو کاتژمێر پێش خەوتن دەخورێت، هەروەها پێویستە ڕۆژانە دوو بۆ سێ جار بەکاربهێنرێت بۆ ماوەی هەفتەیەک بۆ هەڵسەنگاندنی کاریگەرییەکەی، زۆرترین ماوەی بەکارهێنانی ١٣ هەفتەیە لەژێر چاودێری پزیشکدا

کاریگەری لاوەکی میلاتۆنین
دوای زانینی سوودەکانی میلاتۆنین بۆ خەو، هەندێک کاریگەری لاوەکی هەیە کە مرۆڤ لە کاتی بەکارهێنانیدا تووشی دەبێت، کە بەم شێوەیەن:

هەستکردن بە خەواڵوویی و ماندوێتی لە ڕۆژدا.
ژانەسەر.
ئازاری گەدە.
هەستکردن بە سکچوون.
دەم ووشكى.
پێستی وشک و خورانی.
ئازاری قۆڵ و قاچ.
ئارەقەی شەوانە.
هەندێک کاریگەری جددی هەیە کە پێویستە تێبینی بکرێت ئەگەر پێویست بکات پەیوەندی بە خزمەتگوزارییە فریاگوزارییەکانەوە بکەیت، و ئەوانیش بەم شێوەیەن:

جیاوازی بینین.
بێهۆشبوون.
هەستکردن بە سەرلێشێواوی دەروونی یان سەرگێژخواردن.
دەرکەوتنی خوێنبەربوون کە ناوەستێت، یان دەرکەوتنی چەقۆی ناڕوون لەسەر پێست.

هەواڵ

بۆ دواخستنی هەڵبژاردن دەچێتە تاران

پرسی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، نێجیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و جێگری سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان، ناچار دەکات روو لەتاران بکات و لەوێیەوە پرسەکە یەکلایی بکاتەوە.

بەگوێرەی زانیارییەکان، تائێستا ئێرانییەکان، هاوشێوەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و لایەنە ئۆپۆزسیۆنە ناوخۆییەکانی هەرێم سورە لەسەر ئەنجامدانی هەڵبژاردن لە 10 ئ حوزەیرانی ئەمساڵدا، بەڵام پارتی دیموکراتی کوردستان دەیەوێت هەڵبژاردنەکە جارێکی دیکە دوابخات.

بەرپرسانی پارتی، کورسی کۆتاکان و هەندێک کێشەی نەخوێندنەوەی پەنجەمۆری دەنگدانیان کردۆتە بیانوو بۆ ئەوەی بەشداری هەڵبژاردنەکە نەکەن و داوای دواخستنی بکەن، بەڵام خوێندنەوەی ئەوەی دەکرێت پارتی بەتەواوی ترسی لە ئەنجامی هەڵبژاردنەکە هەیە و پێیوایە زۆرینەی کورسییەکانی پەرلەمانی کوردستان لەدەستدەدات و ئەگەری زۆرە نەتوانێت سەرۆکایەتی حکومەت بەدەستبهێنێتەوە.

هەر ئەوەشە وایکردوە کە زیاتر لە هەفتەیەکە نێچیرڤان بارزانی کەوتۆتە جوڵە بۆ دواخستنی هەڵبژاردن و هەفتەی رابردووش لە بەغدا بوو، بەڵام ئەنجامێکی لەسەدا سەدی دەستنەکەوت.

رووی ئەمجارەی نێچرڤان بارزانی لە تارانە و دەیەوێت لەڕێگەی ئێرانییەکانەوە هەڵبژاردن دوابخات و رەزامەندی ئەوان بەدەستبهێنێت.

بڕیارە ئەمڕۆ یەکشەممە نێچیرڤان بارزانی بۆ ئەو پرسە بگاتە تاران و لەگەڵ بەرپرسانی باڵای ئەو وڵاتە کۆبێتەوە.

داوای دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان لەکاتێکدایە کە زۆربەی رێکخرا و لایەنە نێودەولەتی و ناوخۆییەکان داوای ئەنجامدانی دەکەن و دواخستنی بە مەترسی بۆ سەر هەرێم دادەنێن.