هەواڵ

عێراق رێکارەکانی خەرجکردنی مووچەی مانگی حەوت دەستپێدەکات

بڕیارە ئەمڕۆ حکومەتی عێراق رێکاری خەرجکردنی پارەی مووچەی مانگی حەوتی فەرمانبەران و مووچە خۆرانی هەرێمی کوردستان دەستپێبکات.

بەگوێرەی بڕیارەکەی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق کە لە ڕۆژی سێشەممەی رابردوو دەریکردووە، ئەمڕۆ دەست بە رێکارەکانی خەرجکردنی مووچەی مانگی تەمموزی هەرێمی کوردستان دەکرێت.

 بڕیاریشە لەم دوو رۆژەدا رێکارەکان تەواوببن و تا کۆتایی هەفەتە مووچەکە خەرج بکرێت و پارەکە رەوانەی هەرێمی کوردستان بکرێت.

نووسراوی ئەنجوومەنی وەزیران بۆ خەرجکردنی پارەکە ئاراستەی وەزارەتی دارایی عێراق کراوە و ئەویش ئیشی لەسەر دەکات و فەرمان بە بەڕێوەبەرایەتی ژمێرکاری دەکات بۆ خەرجکردنی.

بەگوێرەی زانیارییەکانی دیجیتاڵ میدیای MIC وردبینی بۆ لیستی مووچەی مانگی حەوت تەواو بووە و تەنها خەرجکردنی پارەکە ماوە.

ئەوەش لە کاتێکدایە، حکومەتی هەرێمی کوردستان لە هەفتەی رابردوو لەسەر پرسی هەناردەکردنەوەی نەوت کە بەربەستی سەرەکی بەردەم ناردنی پارەی مووچە بوو رێککەوتن.

دوێنێش دوای نزیکەی 30 مانگ لە دانوستان و گفتوگۆ و کۆبوونەوە نەوتی هەرێمی کوردستان رەوانەی بەندەری جەیهانی تورکی کرا، وەزارەتی سامەنە سروشتییەکان وتی، پرۆسەکە سەرکەوتوبووە.

دەبێت حکومەتی هەرێم بەڕی نەوتی بەردەست و بەرهەمهێنراوی رۆژانە کە ئێستا بەنزیکەی 240 هەزار بەرمیل لە رۆژێکدا دەخەمڵێندرێت، جگە لە بڕی بەکاربەری ناوخۆ رادەستی حکومەتی فیدراڵ بکات.

ئەگەر هەولێرە و بەغدا لەسەر چۆنیەتی دابەشکردی داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستانیش بگەنە رێککەوتنی کۆتایی ئیتر هیچ بەربەستێک لەبەرەدەم چارەسەر کێشەی مووچە نامێنێت.

MIC زانیویەتی تا کێشەی داهاتی ناوخۆ یەکلایی دەبێتەوە مانگانە حکومەتی هەرێمی کوردستان پابەند دەبێت بە رادەستکردنی 120 ملیار دینار بە بەغدا.

لە دوایین رۆژەکانی مانگی ئەیلول داین و هێشتا فەرمانبەران و مووچە خۆرانی هەرێمی کوردستان مووچەی مانگی حەوت-یان وەر نەگرتووە و دیاریش نییە کەی وەری دەگرن.

بۆ ئەوەی فەرمانبەران و مووچە خۆرانی هەرێمی کوردستان تەواوی مووچەکانی ئەمساڵیان وەربگرن دەبێت لانکەم 15  رۆژ جارێک مووچەیەک وەر بگرن.

تەندروستی

بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟

توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری زانستی ژینگە و تەکنۆلۆژیادا بڵاو کراوەتەوە ئاماژەی بەوە داوە، بەشێک لە بابەتی جوانکارییەکان کە ئەمڕۆ بەکار دێت، ڕێژەیەکی زۆر لە ماددە کیمیایییە ژەهراوییەکان لە پێکهاتەیاندا هەیە وەک پۆڵی فلۆرۆ ئەڵکیل (PFAS ) . کە بەداخەوە لە پێکهاتەی ماددە جوانکارییەکاندا ئەم ماددە نانووسرێت بۆ ئەوەی خەڵک هۆشیار بێت.

ئیدارەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی (FDA) باس لەوە دەکات، بەشێک لە بابەتە جوانکارییەکانی وەکوو بۆیەی نینۆک و کرێمەکان و سوراو و قەڵەم چاو و ماسکەرا، دەکرێت ئەم ماددانەی تێ بکرێت بۆ ئەوەی زۆرتر بە درەوشاوەیی دەربکەوێت. بۆیە زۆر گرنگە ئەو بابەتە جوانکارییانە بەکار دێت کە دڵنیان لەوەی ئۆریجیناڵە و کوالێتی بەرزە.